Lokal socjalny, potocznie nazywany mieszkaniem komunalnym, to lokal, który może być na preferencyjnych zasadach wynajęty osobom, bądź rodzinom, jeżeli znajdą się one w trudnej sytuacji materialnej. Do sytuacji takiej zalicza się nie tylko bieda, czy utrata zdolności do pracy z powodu choroby, czy wypadku. Mieszkanie komunalne może być również przyznane osobom, które doświadczyły wypadków losowych, takich jak pożar domu, powódź i inne. Co należy wiedzieć na temat mieszkań komunalnych?
Komu przysługuje mieszkanie komunalne?
Każda gmina (przynajmniej w teorii) dysponuje lokalami socjalnymi, które może przeznaczyć na mieszkania komunalne. Warunkiem otrzymania takiego mieszkania jest udokumentowanie złej sytuacji materialnej, która kwalifikuję daną osobę, bądź rodzinę do przydziału mieszkaniowego. Warto w tym kontekście pamiętać, że sytuacja taka nie może być zbyt zła. Potencjalny lokator musi mieć wystarczające dochody, by opłacić niewielki czynsz za takie mieszkanie. Z drugiej strony dochody nie mogą też przekroczyć pewnej ustalonej granicy. Należy wiedzieć, że sama decyzja o przyznaniu prawa do mieszkania socjalnego nie oznacza jeszcze jego uzyskania. Czasami lista oczekujących jest bardzo długa. W zależności od pozostałych czynników, takich jak szczegółowe powody zaistnienia złej sytuacji materialnej, obecność w rodzinie dzieci, niepełnosprawność, czy doświadczenie wspomnianych wcześniej zdarzeń losowych, oczekujący może znaleźć się na początku, albo na końcu kolejki.
Jak wygląda proces starania się o mieszkanie i jego przyznawania?
W pierwszej kolejności należy zapoznać się z warunkami przyznawania mieszkań komunalnych dla danej gminy. Jeżeli spełniamy te warunki, konieczne jest złożenie w lokalnym urzędzie gminy wniosku o przyznanie mieszkania komunalnego, wraz z zaświadczeniem o zarobkach z ostatnich trzech miesięcy oraz zaświadczenie o stanie majątkowym. Następnie wniosek jest dokładnie analizowany przez właściwych pracowników gminy, a w następnej kolejności następuje sprawdzenie złożonych oświadczeń ze stanem faktycznym. Po tym gmina podejmuje ostateczną decyzję o przyznaniu, bądź nieprzyznaniu lokalu socjalnego. Jeżeli mieszkanie zostało przyznane, oczekujący trafia do kolejki. Kiedy gmina ma do zaoferowania lokal, proponuje go oczekującemu, który jednak może go nie przyjąć. Trzeba wiedzieć, że nieprzyjęcie trzech proponowanych przez gminę lokali oznacza skreślenie z listy oczekujących. Kiedy jednak oczekujący zdecyduje się na któreś z mieszkań, niezwłocznie podpisywana jest umowa najmu.
Opłaty za mieszkanie komunalne
Wynajmujący mieszkanie komunalne opłaca czynsz i należności za media. Wysokość czynszu nie jest odgórnie przewidziana dla całego kraju i różni się w różnych miejscach. W małych miejscowościach czynsze takie nie są wysokie, a cena wzrasta w dużych miastach. Czynsz liczony jest według stawki z mkw przyjętej przez daną gminę. Należy wiedzieć, że wysokość czynszu z mkw może ulec zmianie, co zależne jest od władz gminy, a w przypadku gmin miejskich od władz miasta.
Kto zarządza mieszkaniami komunalnymi?
Podstawowym organem, który odpowiada za mieszkania komunalne, jest ich właściciel, czyli gmina. W niewielkich miejscowościach zarządzanie lokalami socjalnymi odbywa się z tego poziomu przez wydelegowanego do tego zadania pracownika. W przypadku gmin miejskich może być różnie. W dużych miastach obowiązki przejmuje te najczęściej lokalny Zarząd Budynków Komunalnych.
Wypowiedzenie najmu w przypadku mieszkań komunalnych
Lokator zamieszkujący mieszkanie komunalne może wypowiedzieć umowę z uwzględnieniem zawartego w niej okresu wypowiedzenia. Z kolei gmina ma tutaj znacznie mniejsze możliwości. Umowa może być wypowiedziana wyłącznie w przypadkach definiowanych przez odpowiednie ustawy. Jednym z nich jest zaleganie ze spłatą czynszu przez okres przynajmniej trzech miesięcy, przy czym decyzja o wypowiedzeniu umowy, bądź nie, zależy wyłącznie od gminy.
Co jeszcze warto wiedzieć na ten temat?
Często zadawanym pytaniem jest to, czy mieszkania komunalne podlegają dziedziczeniu. Niestety tak nie jest – spadkobiercy nie mają żadnych praw do mieszkania tego typu. Innym pytaniem jest kwestia wykupu lokalu socjalnego. Czasem zdarza się, że ze względu na wysokie koszty utrzymania, gmina może chcieć pozbyć się swojego lokalu. W takim wypadku zajmujący go lokatorzy zawsze mają prawo do wykupienia go przed jakimikolwiek innymi, potencjalnymi kupcami. Przebudowa mieszkania komunalnego możliwa jest wyłącznie za zgodą gminy.
